Ενότητα Δ: Οι ήπειροι
24. Η θέση της Ευρώπης
25. Ο οριζόντιος διαμελισμός της Ευρώπης
Ακτογραφικά στοιχεία είναι οι χερσόνησοι, οι κόλποι, τα ακρωτήρια, οι πορθμοί, οι ισθμοί,
οι διώρυγες, τα νησιά και γενικά οι διάφορες μορφές που μπορεί να έχουν οι ακτές ενός τόπου.
Με τον όρο οριζόντιο διαμελισμό εννοούμε την καταγραφή του συνόλου των ακτογραφικών
στοιχείων μιας περιοχής, δηλαδή, τη μορφολογία των ακτών και τις διαφορές που έχουν ως
προς το μήκος και το σχήμα.
Κόλπος: τμήμα της θάλασσας που εισχωρεί μέσα στην ξηρά
Χερσόνησος: τμήμα ξηράς που εισχωρεί μέσα στη θάλασσα και η θάλασσα το βρέχει από τρεις πλευρές
Ακρωτήριο: άκρη ξηράς που εισχωρεί βαθιά μέσα στη θάλασσα
Ακτογραμμή: νοητή γραμμή με σχήμα ακανόνιστο, που αποτελεί το σύνορο μεταξύ ξηράς και θάλασσας
οι διώρυγες, τα νησιά και γενικά οι διάφορες μορφές που μπορεί να έχουν οι ακτές ενός τόπου.
Με τον όρο οριζόντιο διαμελισμό εννοούμε την καταγραφή του συνόλου των ακτογραφικών
στοιχείων μιας περιοχής, δηλαδή, τη μορφολογία των ακτών και τις διαφορές που έχουν ως
προς το μήκος και το σχήμα.
Κόλπος: τμήμα της θάλασσας που εισχωρεί μέσα στην ξηρά
Χερσόνησος: τμήμα ξηράς που εισχωρεί μέσα στη θάλασσα και η θάλασσα το βρέχει από τρεις πλευρές
Ακρωτήριο: άκρη ξηράς που εισχωρεί βαθιά μέσα στη θάλασσα
Ακτογραμμή: νοητή γραμμή με σχήμα ακανόνιστο, που αποτελεί το σύνορο μεταξύ ξηράς και θάλασσας
Η ακτογραμμή της Ευρώπης με κόκκινο χρώμα.
Στην Βαλκανική χερσόνησο βρίσκονται:
η Ελλάδα, η Σερβία, η Αλβανία, η Βουλγαρία, η Σλοβενία, η Βοσνία- Ερζεγοβίνη, η Κροατία, η Π.Γ.Δ.Μ.,
το Μαυροβούνιο και η Ρουμανία.
η Ελλάδα, η Σερβία, η Αλβανία, η Βουλγαρία, η Σλοβενία, η Βοσνία- Ερζεγοβίνη, η Κροατία, η Π.Γ.Δ.Μ.,
το Μαυροβούνιο και η Ρουμανία.
Η Ιβηρική χερσόνησος περιλαμβάνει τα εξής κράτη και εδάφη:
Ισπανία, Πορτογαλία, Ανδόρα, Γιβραλτάρ
Ισπανία, Πορτογαλία, Ανδόρα, Γιβραλτάρ
Η Ιταλική χερσόνησος αποτελείται από:
την Ιταλία, το Βατικανό και τον Άγιο Μαρίνο.
την Ιταλία, το Βατικανό και τον Άγιο Μαρίνο.
Η Σκανδιναβική χερσόνησος περιλαμβάνει:
τη Νορβηγία, τη Σουηδία, και Φινλανδία (το βόρειο τμήμα)
τη Νορβηγία, τη Σουηδία, και Φινλανδία (το βόρειο τμήμα)
ΦΙΟΡΔ
Η λέξη φιόρδ είναι νορβηγική. Αναφέρεται σε θαλάσσιους κόλπους, στενούς, βαθείς και επιμήκεις
συνήθως με απότομες και βραχώδεις ακτές.
Η Βόρεια Σκανδιναβία σκεπάζεται από πάγους , οι οποίοι στο πέρασμα των χιλιάδων ετών έχουν
διαβρώσει τις ακτές της και έχουν δημιουργήσει πολύπλοκους δαντελωτούς κόλπους , τα φιόρδ.
Τα πιο χαρακτηριστικά φιόρδ είναι αυτά της Νορβηγίας.
Τα φιόρδ σχηματίστηκαν πριν χιλιάδες χρόνια από τη διάβρωση του εδάφους κατά την υποχώρηση
των μεγάλων παγετώνων.
Η θάλασσα που κατέκλυσε τις βαθιές αυτές εσοχές, σε πολλά σημεία εισχωρεί ακόμη και 200 χιλιόμετρα
στην ξηρά ενώ το βάθος των νερών φθάνει και τα 1.000 μέτρα. Οι απόκρημνες ακτές τους μπορούν να
φτάσουν σε ύψος και τα 1000 μ.
Φιόρδ υπάρχουν στη Νορβηγία, στη Γροιλανδία, στη Χιλή, στη Σκωτία, στη Ν. Ζηλανδία, στη Γη
του Πυρός (περιοχές με μεγάλο γεωγραφικό πλάτος).
Η λέξη φιόρδ είναι νορβηγική. Αναφέρεται σε θαλάσσιους κόλπους, στενούς, βαθείς και επιμήκεις
συνήθως με απότομες και βραχώδεις ακτές.
Η Βόρεια Σκανδιναβία σκεπάζεται από πάγους , οι οποίοι στο πέρασμα των χιλιάδων ετών έχουν
διαβρώσει τις ακτές της και έχουν δημιουργήσει πολύπλοκους δαντελωτούς κόλπους , τα φιόρδ.
Τα πιο χαρακτηριστικά φιόρδ είναι αυτά της Νορβηγίας.
Τα φιόρδ σχηματίστηκαν πριν χιλιάδες χρόνια από τη διάβρωση του εδάφους κατά την υποχώρηση
των μεγάλων παγετώνων.
Η θάλασσα που κατέκλυσε τις βαθιές αυτές εσοχές, σε πολλά σημεία εισχωρεί ακόμη και 200 χιλιόμετρα
στην ξηρά ενώ το βάθος των νερών φθάνει και τα 1.000 μέτρα. Οι απόκρημνες ακτές τους μπορούν να
φτάσουν σε ύψος και τα 1000 μ.
Φιόρδ υπάρχουν στη Νορβηγία, στη Γροιλανδία, στη Χιλή, στη Σκωτία, στη Ν. Ζηλανδία, στη Γη
του Πυρός (περιοχές με μεγάλο γεωγραφικό πλάτος).
|
|
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL100/418/2821,10643/
26. Ο κατακόρυφος διαμελισμός της Ευρώπης
Οι μεγαλύτερες οροσειρές της Ευρώπης είναι:
- οι Άλπεις (Γαλλία, Αυστρία, Γερμανία, Σλοβενία, Λιχτενστάιν, Ιταλία, Ελβετία
- τα Πυρηναία (Γαλλία, Ισπανία)
- τα Ουράλια (Ρωσία)
- τα Καρπάθια (Σλοβακία, Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχία, Ρουμανία)
- οι Σκανδιναβικές Άλπεις (Νορβηγία, Σουηδία)
- του Αίμου (Βουλγαρία, Σερβία)
- τα Απέννινα (Ιταλία)
- οι Δειναρικές Άλπεις (Κροατία, Βοσνία/Ερζεγοβίνη, Σερβία)
- Καύκασος (Ρωσία, Γεωργία, Αζερμπαϊτζάν, Αρμενία)
- Πίνδος (Ελλάδα)
Το υψηλότερο βουνό της Ευρώπης είναι το Ελμπρούζ στη Ρωσία.
Bρίσκεται στον Καύκασο και έχει ύψος 5.642 μ.
Οι μεγαλύτεροι ποταμοί της Ευρώπης είναι:
- ο Βόλγας (Ρωσία 3685 χλμ)
- ο Δούναβης ( Γερμανία, Αυστρία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Κροατία, Σερβία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Μολδαβία και Ουκρανία - 2950 χλμ)
- ο Ουράλης (Ρωσία - 2534 χλμ)
- ο Δνείπερος (Ρωσία, Λευκορωσία, Ουκρανία - 2285 χλμ)
- ο Δον ή Ντον ( Ρωσία - 1967 χλμ)
- ο Ρήνος (Ελβετία, Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία - 1320 χλμ)
Ο Δούναβης ποταμός , ενώ ακούγεται το βαλς του Iosif Ivanovici “Τα Κύματα του Δουνάβεως”
Ο κατακόρυφος διαμελισμός της Ευρώπης
View more presentations or Upload your own.
27. Το κλίμα της Ευρώπης και οι ανθρώπινες δραστηριότητες
Το ρεύμα του κόλπου του Μεξικού
Από τα ωκεάνια ρεύματα, το ρεύμα του κόλπου του Μεξικού είναι ένα από τα ισχυρότερα.
Μεταφέρει θερμότητα στην Ευρώπη και στη Βόρειο Αμερική.
Στην πραγματικότητα, η μέση ετήσια θερμοκρασία στη Βορειοδυτική Ευρώπη είναι γύρω στους 9°C υψηλότερησε σχέση με τη μέση θερμοκρασία σε αυτό το γεωγραφικό πλάτος, λόγω του ρεύματος του κόλπου.
Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί είναι ο εξής:
το επιφανειακό νερό στο Βόρειο Ατλαντικό ψύχεται λόγω των ανέμων από τις Αρκτικές περιοχές. Αυξάνεται η αλατότητα και η πυκνότητά του, ιδιότητες που το κάνουν να βυθιστεί στον πυθμένα του ωκεανού. Στη συνέχεια, το κρύο νερό μετακινείται προς τον ισημερινό, όπου αρχίζει να θερμαίνεται με αργούς ρυθμούς.
Για την αντικατάσταση όλης αυτής της ποσότητας κρύου νερού, το ρεύμα του κόλπου μετακινεί θερμό νερό από τον Κόλπο του Μεξικού προς το Βόρειο Ατλαντικό.
Μπορεί να διακοπεί η ροή του;
Μετά το τέλος της τελευταίας περιόδου των παγετώνωνκαι μετά το λιώσιμο τεράστιων ποσοτήτων πάγου, ελαττώθηκε η αλατότητα των νερών του Βόρειου Ατλαντικού, λόγω της εισροής όλου αυτού του νέου γλυκού νερού.
Ως αποτέλεσμα, τα ωκεάνια ύδατα στο Βόρειο Ατλαντικό ήταν λιγότερο πυκνά και δεν καταβυθίζονταν πλέον, το οποίο προκάλεσε τη διακοπή της ροής του ρεύματος του Κόλπου του Μεξικού. Οι θερμοκρασίες στη Βορειοδυτική Ευρώπη ελαττώθηκαν κατά 5°C μέσα σε λίγες μόνο δεκαετίες.
Κάτι παρόμοιο θα μπορούσε να συμβεί και στο μέλλον: μια αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας και των ατμοσφαιρικών κατακρημνίσεων μπορεί να προκαλέσει την εισροή πολύ μεγαλύτερης ποσότητας γλυκού νερού στο Βόρειο Ατλαντικό.
Επιπτώσεις
Ενδεχόμενη αποδυνάμωση της ροής του ρεύματος του Κόλπου θα προκαλέσει χαμηλότερες θερμοκρασίες στη Βορειοδυτική Ευρώπη και στη Βορειοανατολική Αμερική.Ωστόσο, η αύξηση της θερμοκρασίας λόγω των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου θα έχει πολύ μεγαλύτερη επίδραση από την πιθανή επίπτωση της ψύξης.
Σημαντική ψύξη λόγω της αποδυνάμωσης της ροής του ρεύματος του κόλπου δεν είναι πιθανή αυτόν τον αιώνα.
Από τα ωκεάνια ρεύματα, το ρεύμα του κόλπου του Μεξικού είναι ένα από τα ισχυρότερα.
Μεταφέρει θερμότητα στην Ευρώπη και στη Βόρειο Αμερική.
Στην πραγματικότητα, η μέση ετήσια θερμοκρασία στη Βορειοδυτική Ευρώπη είναι γύρω στους 9°C υψηλότερησε σχέση με τη μέση θερμοκρασία σε αυτό το γεωγραφικό πλάτος, λόγω του ρεύματος του κόλπου.
Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί είναι ο εξής:
το επιφανειακό νερό στο Βόρειο Ατλαντικό ψύχεται λόγω των ανέμων από τις Αρκτικές περιοχές. Αυξάνεται η αλατότητα και η πυκνότητά του, ιδιότητες που το κάνουν να βυθιστεί στον πυθμένα του ωκεανού. Στη συνέχεια, το κρύο νερό μετακινείται προς τον ισημερινό, όπου αρχίζει να θερμαίνεται με αργούς ρυθμούς.
Για την αντικατάσταση όλης αυτής της ποσότητας κρύου νερού, το ρεύμα του κόλπου μετακινεί θερμό νερό από τον Κόλπο του Μεξικού προς το Βόρειο Ατλαντικό.
Μπορεί να διακοπεί η ροή του;
Μετά το τέλος της τελευταίας περιόδου των παγετώνωνκαι μετά το λιώσιμο τεράστιων ποσοτήτων πάγου, ελαττώθηκε η αλατότητα των νερών του Βόρειου Ατλαντικού, λόγω της εισροής όλου αυτού του νέου γλυκού νερού.
Ως αποτέλεσμα, τα ωκεάνια ύδατα στο Βόρειο Ατλαντικό ήταν λιγότερο πυκνά και δεν καταβυθίζονταν πλέον, το οποίο προκάλεσε τη διακοπή της ροής του ρεύματος του Κόλπου του Μεξικού. Οι θερμοκρασίες στη Βορειοδυτική Ευρώπη ελαττώθηκαν κατά 5°C μέσα σε λίγες μόνο δεκαετίες.
Κάτι παρόμοιο θα μπορούσε να συμβεί και στο μέλλον: μια αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας και των ατμοσφαιρικών κατακρημνίσεων μπορεί να προκαλέσει την εισροή πολύ μεγαλύτερης ποσότητας γλυκού νερού στο Βόρειο Ατλαντικό.
Επιπτώσεις
Ενδεχόμενη αποδυνάμωση της ροής του ρεύματος του Κόλπου θα προκαλέσει χαμηλότερες θερμοκρασίες στη Βορειοδυτική Ευρώπη και στη Βορειοανατολική Αμερική.Ωστόσο, η αύξηση της θερμοκρασίας λόγω των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου θα έχει πολύ μεγαλύτερη επίδραση από την πιθανή επίπτωση της ψύξης.
Σημαντική ψύξη λόγω της αποδυνάμωσης της ροής του ρεύματος του κόλπου δεν είναι πιθανή αυτόν τον αιώνα.
28. Η χλωρίδα και η πανίδα - Η βλάστηση της Ευρώπης
Το πλούσιο ανάγλυφο της Ευρώπης και οι διάφορες κλιματικές συνθήκες, που υπάρχουν στην ήπειρο, έχουν συμβάλει στην ανάπτυξη όλων των ζωνών βλάστησης, εκτός της τροπικής.