ΕΝΟΤΗΤΑ 2
Κατοικία
Το σπίτι του ποιητή Καβάφη
Παραγωγή Γραπτού Λόγου
Περιγραφή κτίσματος
Όταν περιγράφουμε ένα κτίσμα/κτίριο αναφέρουμε:
- Όνομα (αν έχει).
- Πού βρίσκεται.
- Πότε χτίστηκε.
- Ποια είναι η ιστορία του.
- Πώς το γνωρίσατε.
- Πώς είναι (πώς είναι από έξω και πώς από μέσα)
α) η γενική εντύπωση που μας δημιουργεί
β) τα γενικά χαρακτηριστικά της αρχιτεκτονικής του
γ) η εξωτερική του εμφάνιση με λεπτομέρειες – υλικά κατασκευής
δ) πόσους και ποιους χώρους έχει
ε) αντικείμενα που συναντάει κανείς μέσα στο κτίσμα
- Ποια πρόσωπα ζουν ή έζησαν σ'αυτό και αν ξέρετε κάτι για τη ζωή τους.
- Πώς χρησιμοποιείτε σήμερα.
- Σκέψεις και συναισθήματα (ιδιαίτερα αν έχουμε προσωπική σχέση)
Η περιγραφή οργανώνεται ως εξής:
- Ξεκινάμε από το εξωτερικό και προχωράμε προς το εσωτερικό του.
- Ξεκινάμε από γενικές εντυπώσεις και προχωράμε σε λεπτομέρειες.
Τα ρήματα που χρησιμοποιούμε στην περιγραφή βρίσκονται στον ενεστώτα στο γ΄ ενικό πρόσωπο ενικού ή πληθυντικού αριθμού. Παρελθοντικούς χρόνους χρησιμοποιούμε όταν αναφερόμαστε στην ιστορία του κτίσματος ή αφηγούμαστε ιστορίες που σχετίζονται μ' αυτό.
- Όνομα (αν έχει).
- Πού βρίσκεται.
- Πότε χτίστηκε.
- Ποια είναι η ιστορία του.
- Πώς το γνωρίσατε.
- Πώς είναι (πώς είναι από έξω και πώς από μέσα)
α) η γενική εντύπωση που μας δημιουργεί
β) τα γενικά χαρακτηριστικά της αρχιτεκτονικής του
γ) η εξωτερική του εμφάνιση με λεπτομέρειες – υλικά κατασκευής
δ) πόσους και ποιους χώρους έχει
ε) αντικείμενα που συναντάει κανείς μέσα στο κτίσμα
- Ποια πρόσωπα ζουν ή έζησαν σ'αυτό και αν ξέρετε κάτι για τη ζωή τους.
- Πώς χρησιμοποιείτε σήμερα.
- Σκέψεις και συναισθήματα (ιδιαίτερα αν έχουμε προσωπική σχέση)
Η περιγραφή οργανώνεται ως εξής:
- Ξεκινάμε από το εξωτερικό και προχωράμε προς το εσωτερικό του.
- Ξεκινάμε από γενικές εντυπώσεις και προχωράμε σε λεπτομέρειες.
Τα ρήματα που χρησιμοποιούμε στην περιγραφή βρίσκονται στον ενεστώτα στο γ΄ ενικό πρόσωπο ενικού ή πληθυντικού αριθμού. Παρελθοντικούς χρόνους χρησιμοποιούμε όταν αναφερόμαστε στην ιστορία του κτίσματος ή αφηγούμαστε ιστορίες που σχετίζονται μ' αυτό.
Γραμματική
Α. Επίθετα
Είναι οι κλιτές λέξεις που συνοδεύουν τα ουσιαστικά και μας λένε κάθε φορά πώς ακριβώς είναι το ουσιαστικό, δηλαδή ποιο χαρακτηριστικό ή ιδιότητα έχει.
Τα επίθετα παίρνουν το γένος των ουσιαστικών που προσδιορίζουν. Έτσι έχουν τρία γένη, το αρσενικό, το θηλυκό και το ουδέτερο που έχουν ξεχωριστές καταλήξεις το καθένα.
Τα επίθετα μέσα στο λόγο λειτουργούν:
α) ως επιθετικοί προσδιορισμοί.
Συμφωνούν με το γένος, τον αριθμό και την πτώση με το ουσιαστικό που προσδιορίζουν.
π.χ. ζεστές νύχτες
β) ως κατηγορούμενα.
Συνδέονται με το ουσιαστικό με ένα συνδετικό ρήμα (έχουν θέση κατηγορουμένου).
π.χ. Το δωμάτιο είναι μεγάλο
γ) ως ουσιαστικά.
Το ουσιαστικό παραλείπεται γιατί εννοείται εύκολα και τη θέση παίρνει το επίθετο.
π.χ. Ο Καβάφης ήταν μανιώδης (ενν. άνθρωπος) με την πρωτοτυπία.
Μικρές αγγελίες
παρουσίαση για τις αγγελίες του Γ. Σουδία (κλικ στην εικόνα)
Γραμματική
Ελλειπτικές προτάσεις λέγονται οι προτάσεις από τις οποίες παραλείπεται κάποιος από τους βασικούς τους όρους (Υποκείμενο, ρήμα) επειδή εννοούνται εύκολα.
Π.χ.: Εύκολα τα θέματα του διαγωνίσματος! (λείπει το ρήμα «ήταν»)
Ώρα καλή! (λείπει το ρήμα «να έχετε»)
Π.χ.: Εύκολα τα θέματα του διαγωνίσματος! (λείπει το ρήμα «ήταν»)
Ώρα καλή! (λείπει το ρήμα «να έχετε»)
Αριθμητικά - Βιβλίο Γραμματικής (εδώ)
Παραγωγή Γραπτού Λόγου
Αγγελία......είναι η μετάδοση μιας είδησης ή πληροφορίας με την οποία γίνεται γνωστό στο ευρύ κοινό κάποιο πράγμα ή γεγονός, όπως για παράδειγμα η πώληση ή η αγορά ενός οικοπέδου, η εύρεση εργασίας κ.ά. Στις μικρές αγγελίες αναφέρουμε μόνο τις απαραίτητες πληροφορίες γι' αυτό χρησιμοποιούνται συχνά ελλειπτικές προτάσεις, συντομογραφίες και αρκτικόλεξα.
Κύριε, μας ενοχλείτε...
Γραμματική
Θηλυκά ουσιαστικά λόγιας κλίσης σε -η (αρχαιόκλιτα)
Έτσι κλίνονται τα:
ΠΡΟΠΑΡΟΞΥΤΟΝΑ
η δύναμη, η απόφαση, η αφαίρεση, η σύνταξη, η άποψη, η Ακρόπολη ,η διαίρεση ,η συνάντηση, η ανακοίνωση κ.ά.
ΠΑΡΟΞΥΤΟΝΑ
η σκέψη, η γνώση, η λύση, η πράξη, η τάξη, η ψύξη, οι Άλπεις ,η λέξη , η δράση κ.ά.
Θηλυκά ουσιαστικά λόγιας κλίσης σε -ος
Έτσι κλίνονται τα:
η άμμος, η άνοδος, η Βίβλος, η διάλεκτος, η εγκύκλιος, η είσοδος, η έξοδος, η επέτειος, η διαγώνιος, η θαλαμηγός, η κάθοδος, η κιβωτός, η λεωφόρος, η μέθοδος, η νήσος, η παράγραφος, η πρόοδος, η περίο-δος, η χερσόνησος, η ψήφος κ.ά.